آشنایی با علل ایجاد مزه فلزمانند در دهان
به گزارش وبلاگ تپلینک، تهران (پانا) - احساس مزه فلزمانند در دهان به نام دیسگوسیا یا اختلال چشایی معروف است. تعدای از عوامل گوناگون می توانند بر پرزهای چشایی اثر بگذارند. در ضمن اختلالات چشایی در میان افراد بزرگسال شایع است.
به گزارش تبیان، اگر شما هم دچار اختلال چشایی باشید، دریافت تان از مزه های ترش و شیرین و تلخ تغییر می نماید و حتی مزه فلزمانند در دهانتان احساس می کنید.
احساس طعم فلز در دهان می تواند نشان دهنده یک بیماری جدی مانند
مسائل کلیوی یا کبدی، دیابت تشخیص داده نشده یا بعضی سرطان ها باشد؛ اما این دلایل خیلی رایج نیست و معمولاً با علائم دیگر همراه است. اگر علامت دیگری ندارید علت این مشکل معمولاً خوش خیم است. در این مطلب به آنالیز شایع ترین علت های احساس مزه فلزمانند یا مزه ای ناآشنا در دهان می پردازیم:
بیماری لثه و بهداشت نامناسب دهان
بیماری لثه مانند التهاب لثه یا پریودنتیت، یک آبسه یا پوسیدگی دندان می تواند موجب مزه ناخوشایند در دهان گردد. جریان خون نامناسب، عفونت ها و پسمانده های غذا در دهان می تواند بر فراوری بزاق و جریان آن اثر بگذارد و سبب مزه ناخوشایندی در دهان گردد. رعایت بهداشت دهان و دندان که شامل روزی دو بار مسواک زدن، استفاده از نخ دندان و مراجعه منظم به دندانپزشک جهت چکاپ، برترین راه پیشگیری از هر تغییری در مزه است که به خفظ سلامت دهان و دندان هم یاری می نماید.
داروهای تجویزی
بعضی از داروها می توانند تغییر در حس چشایی را در فهرست عوارض جانبی خود داشته باشند. این داروها شامل موارد زیر می شوند:
پزشکان مدت هاست که می دانند از دست دادن چشایی و بویایی از عوارض کووید - 19 است اما بعضی از افراد مزه فلزمانند در دهان را هم گزارش نموده اند. معمولا این عارضه بعد از درمان علت اصلی برطرف می گردد اما مزه فلزمانند ناشی از کووید - 19 ممکن است هفته ها یا حتی ماه ها بعد از بهبودی هم وجود داشته باشد
. مهارنماینده های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE ) که برای فشارخون بالا تجویز می شوند (کاپتوپریل و پریندوپریل) می توانند مزه فلزمانند یا تلخ در دهان ایجاد نمایند.
. آنتی بیوتیک ها مانند مترونیدازول و کلاریترومایسین.
. متفورمین که برای درمان دیابت به کار می رود.
. لیتیوم که برای درمان اختلال دو قطبی تجویز می گردد.
. داروهای ضدافسردگی و آنتی هیستامین ها، این داروها می توانند دهان را خشک نموده و بر حس چشایی اثر بگذارند.
. کاربی مازول که برای درمان پُرکاری تیروئید استفاده می گردد.
درمان های سرطان
رادیوتراپی یا شیمی درمانی در درمان سرطان می تواند بر حس چشایی اثر بگذارد. خوردن غذاهایی که طعم قوی دارند، مانند غذاهای تند، مکیدن آبنبات سفت یا جویدن زنجبیل می تواند به کنترل این عارضه جانبی یاری نماید.
بیماری های مزمن
تعدادی از بیماری ها می توانند حس چشایی را تغییر دهند از جمله بیماری پارکینسون، آسیب عصب، دیابت، زوال عقل و سکته مغزی. اگر نگران هستید که ممکن است دچار عارضه ای باشید حتما به پزشک مراجعه کنید.
مکمل های ویتامینی
مکمل های ویتامین که حاوی فلزاتی مانند مس، زینک (روی)، کرومیوم و مهمیم هستند می توانند سبب مزه فلزمانند در دهان شوند که بعد از پردازش مکمل ویتامین به وسیله بدن و دفع فلز از بدن، برطرف خواهد شد.
داروهای سرماخوردگی و آنفلوانزا
داروهای معمولی سرماخوردگی و آنفلوآنزا حاوی ویتامین C و زینک هستند و می توانند مزه فلزمانند در دهان ایجاد نمایند، خصوصا اگر قرص مکیدنی یا جوشان باشند.
عفونت سینوس ها، بینی یا حلق
عفونت سینوس ها می تواند بر حس چشایی و بویایی تان اثر بگذارد. التهاب در سینوس ها در شیوه دفع موکوس از حفره های بینی و کُند کردن حس چشایی اختلال ایجاد می نماید. در نتیجه مزه مانده ای را در دهان احساس خواهید کرد، خصوصا اگر داروهایی هم برای پاکسازی سینوس ها مصرف می کنید.
اوایل بارداری
احساس ناخوشایند پیدا کردن نسبت به بعضی از غذاها و تغییر در حس چشایی می تواند از علائم اولیه بارداری باشد. هورمون ها در بدنتان طی بارداری نوسان دارند که می تواند بر حس بویایی و چشایی اثر بگذارد. تغییرات حس چشایی موقتی بوده و با پیشرفت بارداری از بین می فرایند.
بد هضمی/ سوزش سردل
ریفلاکس اسید یا بد هضمی می تواند مسائلی برای چشایی ایجاد نماید که معمولا به صورت مزه ای تلخ یا احساس سوزش در انتهای دهان توصیف می گردد. علت این شرایط ناشی از بالا آمدن اسید و آنزیم های گوارشی از مری است که در صورت ضعیف شدن عضله اسفنکتر در بالای معده رخ می دهد. خوردن وعده های غذایی کوچک تر و مکررتر و استفاده از دارو برای درمان ریفلاکس اسید می تواند این علامت را هم کنترل کند.
تب یونجه یا آلرژی
علائم معمول تب یونجه اغلب شامل گرفتگی یا آبریزش بینی می گردد و این علائم می توانند همراه با مزه فلزمانند در دهان باشند که علت آن التهاب راه های هوایی بینی است. برای پیشگیری از چنین حالتی باید تا جایی که امکان دارد از آلرژن ها دوری کنید.
زوال عقل
در همه افراد با افزایش سن پُرزهای چشایی از بین می فرایند و ضعیف می شوند؛ اما برای کسانی که زوال عقل دارند، این تغییرات ممکن است به علت تغییراتی در مغز با سرعت بیشتری روی دهد. گاهی مزه غذا متفاوت با مزه ای می گردد که قبلا احساس می کردید که پزشکان به آن ناهنجاری های چشایی می گویند. پرزهای چشایی با عصب هایی به مغز مرتبط اند و ناهنجاری های چشایی می توانند زمانی رخ دهند که بخشی از مغز که مربوط به چشایی است به درستی کار نمی نماید.
قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی
استنشاق مقادیر زیادی از بعضی مواد می تواند طعم فلزی را در پی داشته باشد.
حشره کش ها: طعم فلزی در دهان شما می تواند نشانه مسمومیت با آفت کش ها باشد.
سرب: اغلب در رنگ های سربی، گرد و غبار رنگ و خاک آلوده به رنگ یافت می گردد، این عنصر شیمیایی دارای منابع دیگری هم می باشد، از جمله آب، سفال و بعضی لوازم آرایشی.
جیوه: این فلز سمی که معمولاً با ماهی و سایر غذاهای دریایی همراه است، می تواند در محل های ساخت و ساز و دماسنج های قدیمی هم یافت گردد.
این مواد شیمیایی می توانند نگرانی های قابل توجهی برای سلامتی ایجاد نمایند، بنابراین اگر در معرض آن ها قرار گرفتید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
مزه فلزمانند در دهان و کووید - 19
پزشکان مدت هاست که می دانند از دست دادن چشایی و بویایی از عوارض کووید - 19 است اما بعضی از افراد مزه فلزمانند در دهان را هم گزارش نموده اند. معمولا این عارضه بعد از درمان علت اصلی برطرف می گردد اما مزه فلزمانند ناشی از کووید - 19 ممکن است هفته ها یا حتی ماه ها بعد از بهبودی هم وجود داشته باشد.
نکاتی برای جلوگیری از طعم فلزی
. بهداشت دهان و دندان از جمله مسواک زدن منظم دندان ها و زبان و نخ دندان کشیدن را رعایت کنید تا دهانتان را سالم نگه دارید.
. برای جلوگیری از خشکی دهان، که می تواند طعم فلزی ایجاد کند، هیدراته بمانید.
. قاشق، چنگال و بطری های آب فلزی، که موجب تشدید طعم فلز در دهان می شوند، را عوض کنید. در عوض مدل های شیشه ای یا سرامیکی را امتحان کنید.
. قبل از غذا دهانتان را با محلول جوش شیرین و آب گرم شستشو دهید. این کار می تواند تعادل pH دهانتان را تنظیم نموده و به خنثی سازی اسید و طعم فلز یاری کند.
. سیگار را ترک کنید؛ زیرا سیگار می تواند طعم فلز را تشدید کند.
. مکیدن یخ هم یکی از راهکارهای یاری نماینده است.
. آدامس نعنایی بدون قند بجوید تا مزه دهانتان بهتر و تازه گردد.
. غذاهایی بخورید که طعم فلز را مخفی می نمایند؛ مانند:
مرکبات، به ویژه آب لیمو و لیمو
غذاهای ترش مانند ترشی و سایر اقلام مبتنی بر سرکه
شیرین نماینده ها مانند شربت افرا (که باید به اندازه کم استفاده گردد)
با این حال ، هر کاری که انجام می دهید، از اصل موضوع غافل نشوید. اگر دائم مزه فلزمانند را در دهانتان حس می کنید، سعی نکنید آن را ندیده بگیرید. به پزشک مراجعه کنید تا علت اصلی آن را پیدا نموده و یاریتان کند تا بیماری را درمان نمایید.
منبع: خبرگزاری پانا