مقبره کمبوجیه؛ یکی از بناهای زیبای مجموعه پاسارگاد، عکس - وبلاگ تپلینک

به گزارش وبلاگ تپلینک، بنایی چهار گوش و برج مانند که اکنون تنها یک دیواره از آن باقی مانده است و در جهت کاخ های اختصاصی و بارعام با تُل تخت واقع شده است. ارتفاع برج نزدیک به 14 متر و قاعده آن 23/7 * 27/7 متر است که بر سکویی سه پله ای قرار گرفته است.

ورودی بنا به سوی شمال غربی تعبیه شده و نزدیک به 50/7 متر از سطح زمین ارتفاع دارد که با یک پلکان 29 پله¬ای به اتاق بالای برج دسترسی داشته اند. این بنا از نگاه معماری و هنری یکی از شاهکارهای مهندسان و هنرمندان هخامنشی به شمار می آید. بلوکهای سنگی به گونه ای روی هم قرار گرفته اند که در برخی از رجها به سختی می توان دو بلوک را از هم تشخیص داد. سنگهای به کار رفته در ساخت بنا از گونه سنگهای سفید مرمر نما است که از معدن کوه سیوند آورده شده اند.

مقداری هم سنگ سیاه آهکی در پنجره های کور استفاده شده است. نمای دیواره دارای تعداد زیادی تو رفتگی مستطیل شکل است که احتمالاً جهت زیباسازی یا در ارتباط با کارکرد بنا بوده است. 10 عدد گودی پنجره مانند که (پنجره کور) نامیده می شده، در دیوارهای آن در آورده اند و این پنجره ها را با سنگ های سیاه قاب گرفته اند.

هم اکنون تنها دیوار به جای مانده از مقبره کمبوجیه توسط داربست هایی که گروه ایزمئو در سال 1349 و 50 ساخته اند، ایستا باقی مانده است و مشکل خاصی که آن را فرو ریزد وجود ندارد.به اعتقاد محققین شکل و کاربری این بنا در زمان کوروش به اندازه ای مهم بوده که داریوش نمونه مشابه آن را در نقش رستم می سازد که امروز به آن کعبه زرتشت گفته می شود.

شواهد موجود در کعبه زرتشت و ساختار آن نشان می دهد این بنا از روی مقبره کمبوجیه بازسازی شده است اما الگو برداران بسیار ضعیف عمل کرده اند و نتوانسته اند بنایی چون مقبره کمبوجیه را در نقش رستم بسازند. مقبره کمبوجیه از نظر قدمت، قدیمی تر و از نظر استحکام و فن ساخت نمایانگر اجرایی قوی تر از بنای کعبه زرتشت است.

مقبره کمبوجیه که امروز آن را به عنوان آتشکده ای از دوره کوروش کبیر معرفی می کنند، اثری منحصر به فرد محسوب می شود که با نام بنای زندان در فهرست میراث جهانی به ثبت رسیده است. این بنا در دوره اسلامی به نام زندان سلیمان .معروف بوده است

مقبره کمبوجیه دوم و کعبه زرتشت دو بنای استثنایی هستند که هیچ نظیری در معماری اورارتویی یا مادی ندارند- یعنی یک اتاق بلند و تنها در بخش زیرین بنایی سنگی و یک پلکان شکوهمند بلند که،چنان که اشمیت می گوید، آشکارا برای بالا و پایین رفتن موقرانه و رسمی شخصیتی که به نحوی جنبه تقدس داشته طراحی شده است.

در زمینه ساختمان سازی معاصر هخامنشیان، مقبره کمبوجیه دوم با معماری مقبره کوروش بزرگ پیوند دارد.از جمله جنبه های دیگری که می توان به این فهرست افزود، یک قرنیز محدب باریک در زیر سقف اتاق است که به جنبه مشابهی در داخل مقبره کوروش بزرگ مشابهت و قرابت دارد، و مدخل ورودی دارای همان چارچوب و تاج مدخل مقبره کوروش بزرگ است و هرم سه پله ای در پایه بنا را می توان هم با دو مجموعه سه پله ای مقبره کوروش بزرگ - و هم با پله های سه گانه ای که در بالا و معکوس هرم ها در آتشکده های هخامنشی وجود دارد.

ولی با این وجود این بنا هم با مقبره کوروش بزرگ و هم با آرامگاه صخره ای نقش رستم و تخت جمشید فرق دارد، درست همان طور که با طرح معابدی نظیرآیدنه در نزدیکی شوش و بنای فرتدره در نزدیکی تخت جمشید متفاوت است.