چرا شنا در دریا خیلی خطرناک است؟ - وبلاگ تپلینک

به گزارش وبلاگ تپلینک، پدیده ای مرگبار به نام جریان شکافنده

همان طور که می دانید شنا در دریا با ریسک های زیادی همراه است و سالانه جان حدود 900 نفر را در ایران می گیرد که دلیل اصلی این اتفاقات را می توان به پدیده ای به نام جریان شکافنده (Rip Current) نسبت داد. این مرگ و میر را با زلزله هایی که در ایران پیش می آید، می توان مقایسه کرد. اما جالب است بدانید مرگ و میری که در دریا و بخصوص بر اثر این پدیده بوجود می آید در آمریکا و در طول سال حدود 150 نفر است که برابری می کند با تمام سانحه های طبیعی این کشور. براساس تحقیقات اجرا شده، کمتر کسی از این پدیده باخبر است، در صورتی که چیزی حدود 80 درصد از عملیات های نجاتی که در دریا صورت می گیرد، مربوط به این پدیده است. در ادامه با خبرنگاران همراه باشید تا به بررسی این پدیده بپردازیم.

امواج دریا با حرکت به سمت ساحل همواره حجم زیادی از آب را به طرف خشکی منتقل می کنند. این حجم وسیع از آب می باید دوباره به داخل دریا برگردد. لذا به صورت تقریباً غیر قابل پیش بینی در نواحی ساحلی آب دریا، آبراهه هایی کم عرض و قدرتمند به سمت دریا ایجاد می گردد و آب دریا در این آبراهه ها با سرعت زیادی به سمت دریا بازمی گردد. به این آبراهه ها جریان شکافنده گفته می گردد. اگر فردی درون این جریان قرار گیرد، از طریق جریان شدید آب به سرعت به سمت داخل دریا کشیده می گردد. هرچند مشاهده جریان شکافنده از ارتفاع زیاد بالای آب، به خوبی ماهیت آن را نشان می دهد، لیکن فردی که داخل آب باشد صرفاً احساس می نماید که در حال دور شدن از ساحل است و نمی تواند به سمت ساحل برگردد که مسلماً این امر وحشت زیادی را در فرد ایجاد می نماید.

صرف نظر از اینکه چقدر شنا بلد باشید یا حتی توان جسمی فوق العاده بالایی هم داشته باشید، جریان شکافنده عملاً برگشت به سمت ساحل را برای هرکسی غیرممکن می سازد. برای درک بهتری از قدرت جریان شکافنده باید گفت این جریان ها از حدود 60 تا 760 متر می توانند در عمق دریا پیشروی کنند در حالی که عرض کمی در حدود 9 متر دارند. این جریان ها به طور معمول در حدود 22/2 متر بر ثانیه سرعت دارند. می توان این عدد را با رکوردهای شنای المپیک مقایسه کرد. به عنوان مثال سزار سیه لو از کشور برزیل رکورددار شنای 50 متر آزاد، این فاصله (50 متر) را در 21.30 ثانیه پیمود یعنی سرعت میانه 2.32 متر بر ثانیه و یا ایمون سالیوان استرالیایی در شنای 100 متر آزاد رکورد 47.05 ثانیه را ثبت کرده است یعنی او با سرعت میانه 2.21 متر بر ثانیه شنا کرده است. با مقایسه این اعداد، می توان نتیجه گرفت که اگر زمانی در دریا گرفتار این پدیده شدید به هیچ وجه سعی نکنید در خلاف جهت حرکت آب و به سمت ساحل شنا کنید. چرا که اگر قهرمان شنای المپیک باشید و شانس نیز همراه شما باشد و بیشتر از فاصله مشخصی نیز از ساحل دور نشده باشید در آن صورت شاید بتوانید به این روش خود را نجات دهید، در نتیجه می توان گفت این راهی غیرممکن برای یک فرد عادی است.

فردی که در جریان شکافنده گرفتار شده باشد، ناگهان متوجه می گردد که بدون خواست خود در حال دور شدن از ساحل و کشیده شدن به نواحی عمیق دریا است. دلیل مرگ شناگرانی که در مورد جریان شکافنده آگاهی ندارند، تلاش آن ها برای مبارزه با جریان و برگشت مستقیم به سمت ساحل است. این اقدام بی ثمر موجب خستگی مفرط، وحشت زدگی شدید، از رمق افتادن و نهایتاً غرق شدن حتی شناگران بسیار ماهر می گردد. بااین حال، جریان شکافنده قربانیان خود را صرفاً از بین شناگران انتخاب نمی نماید؛ حتی فردی که در حال آبتنی بوده و صرفاً تا قسمتی از بدن خود در آب رفته است و شنا بلد نیست نیز ممکن است به واسطه کشش جریان شکافنده به داخل دریا کشیده گردد. قرار گرفتن چنین فردی در قسمت عمیق دریا به راحتی می تواند موجب غرق شدن وی گردد.

اما در صورت گرفتار شدن در جریان شکافنده راه نجات چیست؟

نخست آرامش خود را حفظ کنید. وحشت و هیجان زدگی موجب هدر رفتن انرژی شما شده و مانع تفکر صحیح می گردد. سپس با تکان دادن دست و فریاد زدن از نجات غریق کمک بخواهید. (این امر لازمه این است که در ساحل واجد نجات غریق شنا کنید.)

دوم اینکه هرگز برخلاف جریان شکافنده و به سمت ساحل شنا نکنید. این اقدام مرگبار منجر به خسته شدن کامل شناگر شده و شناگر از رمق افتاده به راحتی غرق خواهد شد. در عوض خود را بر روی آب نگاه دارید؛ اکنون دو گزینه پیش روی شماست:

به صورت موازی با ساحل حرکت کرده و از جهت جریان کاملاً خارج شوید و سپس به صورت مورب به سمت ساحل برگردید. این احتمال وجود دارد که به واسطه جریان های آب موازی ساحلی (که ممکن است از چپ یا راست شما در جریان باشند) مجدداً به داخل جریان شکافنده بازگردید. در این صورت از سمت دیگر (راست یا چپ) نسبت به فرار از جریان اقدام کنید.

اگر به روش قبل قادر به خروج از جریان نشدید، فقط خود را بر روی آب نگه دارید و با جریان مبارزه نکنید. معمولاً به پشت خوابیدن بر روی آب روش ساده تری برای شناور ماندن است. معمولاً جریان پس از طی مسافتی قدرت خود را از دست می دهد. در این هنگام می توانید به صورت موازی با ساحل از جریان فرار کرده و پس از طی چندین متر و دور شدن از جریان، ابتدا نفس بگیرید، سپس تقاضای کمک کنید و بعد به صورت مورب به سمت ساحل برگردید.

لازم به ذکر است که معمولاً دریا در خارج ناحیه شکست امواج آرام تر است. ناحیه شکست امواج، ناحیه ای است که موج در آنجا فرو ریخته و به رنگ کف سفید دیده می گردد. بنابراین تا جایی که به جریان های شکافنده مرتبط باشد، شناگری که بتواند خود را در خارج ناحیه شکست امواج روی سطح آب نگاه دارد، از جریان شکافنده در امان خواهد بود. لیکن باید توجه داشت که فاصله گرفتن زیاد از ساحل برای بیشتر شناگران به هیچ وجه قابل توصیه نیست و خطرات و تبعات مرگبار دیگری به جز جریان های شکافنده دارد.

در هر دو دسته افراد با توان بدنی بالا و با توان بدنی معمولی:

اگر تشخیص دادید که کمکی به شما نخواهد رسید و باید با توان خود به طرف ساحل برگردید، همراه با امواج دریا خود را به ساحل برسانید. هنگامی که امواج بزرگ به سمت شما می آیند، چند ثانیه نفس بگیرید و کمی زیر آب بروید تا از ضربه موج در امان بمانید. در تمام این موارد خونسرد بوده، کاملاً به خود مسلط باشید، چرا که این امر نخستین رمز نجات جان شما است. توجه داشته باشید که ممکن است دوباره درون جریان شکافنده دیگری گرفتار شوید. اگر دوباره گرفتار شدید، همان مراحل قبل را تکرار کنید و طبق اصول پیش گفته به سمت ساحل بازگشت کنید.

اگر فردی را مشاهده کردید که در جریان شکافنده گرفتار شده:

از نجات غریق کمک بخواهید. اگر نجات غریق در محل نیست با آتش نشانی و اورژانس و یا شماره تلفن های محلی ویژه عملیات غریق نجات تماس بگیرید. برای فرد گرفتار شده در جریان شکافنده شیئی پرتاب کنید که بتواند روی آب شناور بماند و با صدای بلند روش فرار از جریان شکافنده را به او بگویید. از ساحل سعی کنید طنابی برای او پرتاب کنید، یا با یک میله بلند، شاخه بلند درخت، یا اشیاء مشابه که بتواند آن ها را بگیرد، به او کمک کنید.

اگر شناگر قوی و ماهری نیستید و به قابلیت های امداد و نجات خود ایمان ندارید برای نجات فرد گرفتار در جریان شکافنده وارد آب نشوید. به یاد داشته باشید: بسکمک از افراد فاقد تجربه نجات غریق در حین تلاش برای نجات فرد گرفتار در جریان شکافنده، خود نیز غرق می شوند. اگر باوجود تمام موارد بالا خواستید وارد آب شوید حتماً یک جسم قابل شناور شدن بر روی آب که تحمل وزن شما و فرد دیگری را داشته باشد (نظیر یک تیوب پر باد، یک تکه بزرگ استیروفوم یا …) همراه خود ببرید.

جریان شکافنده صرفاً یکی از خطرات متعدد آب های دریایی است. جریان های Undertow که افراد را به زیر آب می کشند و جریان های Riptide یا Tidal jets که در پی جزر و مد ایجاد می شوند، از جمله خطرات دیگر جریانات دریایی هستند. در بستر آب سواحل دریای خزر (به ویژه از آستارا تا نکا) پشته های ماسه ای وجود دارد که با ایستادن بر روی آن ها چنین تصور می گردد که در ناحیۀ کم عمقی هستیم. ولی با فقط اندکی جابه جایی، عمق آب شدیداً افزایش می یابد؛ ضمناًً پشته های ماسه ای ناپایدار بوده و گاهی زیر پای فرد فرو ریخته و او را در عمق زیاد آب گرفتار می کنند. در برخی منطقه ها نیز عمق آب به صورت ناگهانی زیاد می گردد. این حالت مشابه این است که بر روی لبۀ کوهی حرکت کنید که با یک قدم به طرفین، زیر پایتان درّه ای پدیدار گردد. بالا آمدن آب دریای خزر در سال های اخیر موجب شد که بسکمک از ساختمان ها و تأسیسات ساحلی، و چاه های آب و فاضلاب آن ها در زیر آب ساحل مدفون شوند. دهانه باز این چاه های آب و فاضلاب ممکن است شناگران را به داخل خود بکشند.