10 عوارض و خطر گرما برای دیابتی ها ، روش های پیشگیری و درمان
به گزارش وبلاگ تپلینک، عوارض و خطر گرما برای دیابتی ها چیست؟ شاید جالب باشد بدانید که افراد مبتلا به نوع 1 و 2 بیشتر از افرادی که دیابت ندارند، گرما را احساس می نمایند. دلایل مختلفی برای این موضوع وجود دارد. از طرفی، گرما بر افراد مختلف، اثرات و عوارض گوناگونی دارد. به این معنی که برخی افراد در مقابل گرما، مقاومت جسمی کمتری دارند و ممکن است زودتر از افراد سالم و عادی، دچار شوند. حتی در برخی مواقع، گرما می تواند اثرات جبران ناپذیری بر سلامت داشته باشد. دیابتی ها یکی از همین گروه های حساس به گرمای شدید هستند. در این مقاله از سرویس در به آنالیز خطر گرما برای دیابتی ها می پردازیم و راه های جلوگیری از بروز این عوارض را به شما خواهیم گفت.
عوارض و خطر گرما برای دیابتی ها
1- افزایش شدید قند خون
در بیماران مبتلا به دیابت، کتواسیدوز دیابتی (DKA) یک بیماری جدی است که می تواند منجر به کمای دیابتی گردد و حتی زندگی فرد را تهدید کند. این اختلال زمانی پیش می آید که ترکیباتی مانند کتون در بدن فراوری می شوند. وقتی سلول های بدن قادر به فراوری انرژی از سوختن گلوکز نباشند، ناگزیر به استفاده از چربی ها هستند. این موضوع باعث فراوری مواد کتونی می گردد.
در صورتی که انسولین مصرف نکنید، کتون ها در خون انباشته و مقداری از آن ها از راه ادرار دفع می شوند. تجمع زیاد کتون ها برای بدن مضر است و مسمومیت ایجاد می نماید. قرار گرفتن در گرمای شدید و گرمازدگی می تواند احتمال کتواسیدوز را در مبتلایان به دیابت افزایش دهد.
بیشتر بخوانید: 15 درمان گرمازدگی در طب سنتی
2- آسیب به رگ های خونی
در خصوص دیابتی ها، عوارضی مثل آسیب به رگ های خونی و اعصاب شایع است. این در حالی است که این عوارض می تواند روی غدد عرق تاثیر بگذارد و باعث گردد غدد عرق نتوانند وظیفه خود را به خوبی انجام دهند. در این صورت، مکانیسم خنک نمایندگی بدن نمی تواند به خوبی کار کند. در نتیجه گرمازدگی خیلی زود اتفاق می افتد. فرسودگی گرمایی هم یکی از شایع ترین عوارض مرتبط با گرما است که دیابتی ها را بیش از دیگران، درگیر خواهد نمود.
3- انعقاد خون
افزایش خطر انعقاد خون در افراد دیابتی از دیگر عوارض مرتبط با گرمازدگی است. بعضی مطالعات نشان داده اند که دیابتی ها بیش از دیگران مستعد انعقاد خون در رگ های عروق چشم می شوند.
4- کم آبی و دهیدراته شدن بدن
یکی از عوارض گرما برای دیابتی ها دهیدراته شدن سریع تر بدن است. افراد مبتلا به دیابت اگر به مقدار کافی آب ننوشند، قند خونشان به سرعت بالا می رود. یکی از عوارض دیابت، افزایش ادرار و در نتیجه کم آب شدن بدن است. این موضوع وقتی هوا گرم تر باشد، حادتر هم می گردد. به همین دلیل به دیابتی ها توصیه می گردد از آب خوردن مداوم در فصل تابستان، غافل نشوند.
5- افزایش استرس در بیماران دیابتی
شاید جالب باشد بدانید که یکی از تاثیرات گرما برای دیابتی ها، بالا رفتن استرس در آن ها است. گرمای شدید می تواند باعث افزایش استرس در این افراد گردد. افزایش هورمون های استرس نیز باعث افزایش قند خون می گردد. بالا رفتن قند خون نیز احتیاج به انسولین را در فرد بالا می برد.
6- افزایش جذب انسولین
بدن دیابتی ها در هوای گرم، انسولین بیشتری جذب می نماید. اگر فرد دیابتی برای درمان، انسولین تزریق می نماید، سرعت جذب آن در هوای گرم بیشتر می گردد. در این صورت قند خون، سریع تر از دیگر مواقع پایین می آید.
7- مصرف داروها و تاثیر مثبت و منفی آنها
هر چند خوردن بعضی داروها برای سلامت دیابتی ها لازم است ولی ممکن است موجب کم آبی بدن گردد. برای مثال داروهایی مثل متفورمین خطر کم آب شدن بدن را افزایش می دهند. مخصوصا در مبتلایان به دیابت نوع 2، سطح قند خون بالاتر می رود و عمل دفع با دفعات بیشتری انجام می گردد.
بعلاوه در اثر گرمای زیاد خطر بروز سکته قلبی در افراد دیابتی افزایش می یابد. بنابراین توصیه می گردد که در روزهای گرم تابستانی به مقدار انسولین تزریقی و داروهای خوراکی پایین آورنده قند خون توجه بیشتری گردد تا به این وسیله از مسائل قلبی و عروقی و نیز هایپوگلایسمی (کاهش قند خون) جلوگیری به عمل آید.
8- افزایش احتمال سوختگی پا
در خصوص افراد مبتلا به دیابت، راه رفتن روی اشیای گرم مثل شن یا سنگ با پای برهنه، احتمال سوختگی و تاول کف پا را بیشتر می نماید. یکی از عوامل خطر گرما برای دیابتی ها سوختگی پا است. توصیه متخصصان این است که دیابتی ها در روزهای گرم، از کفش های مناسب هنگام پیاده روی یا راه رفتن های طولانی استفاده نمایند.
9- زخم و قارچ پا
زخم پا در بیماران دیابتی، جزو بیماری های شایع به شمار میرود. مراقبت از پا در هوای گرم، برای بیماران دیابتی اهمیت بیشتری دارد. وجود رطوبت در کفش باعث ایجاد قارچ بین انگشتان پا می گردد و احتمال ابتلا به عفونت قارچی را افزایش می دهد؛ در پی آن عفونت های باکتریال در پا ایجاد می گردد که می تواند عوارضی برای بیماران دیابتی داشته باشد.
دیابتی ها به هیچ وجه نباید از شست وشوی پا برای حداقل 1 تا 2 بار در روز و معاینه آن غافل شوند. افراد مبتلا به دیابت در استخرها و سواحل دریا حتما باید از کفش یا دمپایی مناسب استفاده نمایند.
10- افت قند خون در بچه ها دیابتی
در بچه های که مبتلا به دیابت هستند، همانند بزرگسالان در فصل تابستان باید قند خون به صورت روزانه، کنترل گردد تا قند خون آن ها دچار نوسان نگردد. از آنجایی که بچه ها در فصل تابستان فعالیت جسمی بیشتری دارند، این احتمال وجود دارد که در نیمه های شب، قند خون به اصطلاح بیفتد.
بنابراین در این شرایط حتما باید انسولین را که اثر طولانی دارد، کاهش دهند. در اثر فعالیت کردن زیاد جسمی، هورمون هایی ترشح می شوند که ضد انسولین عمل می نمایند. در هنگام خواب این هورمون ها کنار می فرایند و قند خون پایین می آید.
دیابتی ها در فصل گرم سال چه نکاتی را رعایت نمایند؟
در دیابتی ها فرایند تعریق در هوای گرم دچار اختلال می گردد. از آنجایی که حرارت و رطوبت هوا باعث کاهش توانایی بدن در تنظیم قند خون می گردد، این افراد در گرمای هوا، بیش از دیگران دچار شوک یا و گرمازدگی می شوند. برای کاهش عوارض و خطر گرما برای دیابتی ها، این افراد باید توصیه هایی را جدی بگیرند که شامل موارد زیر می گردد.
*افراد مبتلا به دیابت باید چند بار در طول روز، قند خون خود را مقدار بگیرند.
*افراد مبتلا به دیابت از انجام فعالیت هایی که حرارت بدن را بالا می برند و احتیاج بدن به انسولین را بیشتر می نمایند، بپرهیزید. افرادی دیابتی برای این که دچار عوارض گرما نشوید، قند خون خود را 3 تا 4 بار مقدار گیری و کنترل کنید.
*با استفاده از ، از آفتاب سوختگی جلوگیری کنید. آفتاب سوختگی باعث افزایش قند خون می گردد.
*مدام مراقب مقدار آبی که می خورید، باشید. استرس کم آبی می تواند روی بدن تاثیر منفی بگذارد و قند خون را بالا ببرد.
*از مصرف نوشیدنی های کافئین دار و الکل بپرهیزید. این نوشیدنی ها مقدار ادرار را افزایش می دهند و باعث کم آبی بدن می شوند.
*شکسته شدن انسولین و کاهش تاثیر آن از دیگر عوارض و خطر گرما برای دیابتی ها است. به همین دلیل توصیه می گردد افراد دیابتی برای کاهش و بی اثر شدن تاثیرات داروهایی که مصرف می نمایند، از قرار گرفتن در مجاورت هوای گرم خودداری نمایند.
*ورزش کردن و فعالیت های جسمی را به ساعاتی از روز موکول کنید که هوا خنک است. بدترین ساعت برای ورزش 11 تا 14 ظهر است. صبح زود و در هنگام غروب، برترین زمان برای ورزش کردن است. بعلاوه زمان ورزش کردن خود را طوری تنظیم کنید که زیاد نباشد.
برای کاهش تاثیر خطر گرما افراد دیابتی چه زمانی باید به پزشک مراجعه نمایند؟
در صورتی که به خاطر قرار گرفتن طولانی در دمای بالا دچار بروز عوارض گرما برای دیابتی ها از جمله رنگ پریدگی، تعریق زیاد، خستگی و احساس ضعف، سرگیجه، حالت تهوع، استفراغ، ضعف، انقباض عضلات و … شدید حتما به سرعت به پزشک مراجعه کنید.
سوالات متداول
عوارض و خطر گرما برای دیابتی ها چیست؟
تاثیر گرمای شدید در افراد دیابتی در حالت خفیف کم آبی، افزایش قند خون، آسیب به رگ های خونی، زخم و بیماری های قارچی پا، افزایش جذب انسولین و … است و در موارد شدید، زندگی فرد را تهدید می نماید.
بدترین و برترین زمان برای ورزش کردن دیابتی ها چه زمانی است؟
بدترین ساعت برای ورزش 11 تا 14 ظهر است. صبح زود و در هنگام غروب، برترین زمان برای ورزش کردن افراد دیابتی برای پیشگیری از خطر گرمازدگی است.
منبع: افق کوروش